10 جنگنده برتر عملیاتی جهان در سال 2025: پیشرفته‌ترین جنگنده‌های نسل پنجم و فراتر
آرین فلاح
تیر ۲۵, ۱۴۰۴ زمان مطالعه: 15
20178
تشخیص بهترین جنگنده‌ها در جهان، کار ساده‌ای نیست. این هواپیماها برای انجام مأموریت‌های خاص طراحی شده‌اند و هرکدام در یک حوزه خاص از توانمندی‌های ویژه‌ای برخوردارند و ممکن است در سایر زمینه‌ها محدودیت‌هایی داشته باشند. با این حال، عملکرد برخی از بهترین جنگنده‌ها در حوزه تخصصی خود بسیار چشمگیر است.
به گزارش تین نیوز و به نقل از تجارت نیوز، تیم AeroTime توانمندی‌های جنگنده‌های عملیاتی سراسر جهان را بررسی کرده و ۱۰ نمونه از برترین آن‌ها را معرفی کرده است. برای قرار گرفتن در این فهرست، جنگنده‌ها باید در سال ۲۰۲۵ عملیاتی بوده و در خدمت نیروهای نظامی قرار داشته باشند. بنابراین، جنگنده‌های آزمایشی، نمونه‌های اولیه یا در حال توسعه در نظر گرفته نشده‌اند.
در صدر این فهرست، جنگنده روسی سوخو ۵۷ (Su-57) قرار دارد؛ یک هواپیمای با شتاب بالا، ویژگی پنهانکاری برجسته و قیمت بسیار مناسب (حدود ۵۰ میلیون دلار)، که آن را به یکی از مقرون‌به‌صرفه‌ترین جنگنده‌های مدرن تبدیل کرده است.
در جایگاه دوم، اف-۳۵ (F-35) لایتنینگ ۲ از تولیدات شرکت لاکهید مارتین قرار دارد. هرچند از نظر شتاب به پای Su-57 نمی‌رسد و به اندازه F-15EX تسلیحات ندارد، اما عملکرد متوازن و توانایی چندمنظوره واقعی آن را از دیگر رقبایش متمایز می‌کند. از نظر پنهانکاری تنها F-22 از آن پیشی می‌گیرد.
رتبه سوم به چنگدو J-20 یا «اژدهای نیرومند» اختصاص دارد؛ نخستین جنگنده نسل پنجم بومی چین و یکی از تنها چهار جنگنده عملیاتی پنهانکار جهان. توان حمل ۲۴ هزار پوند مهمات، عمدتاً درون بدنه، باعث پنهانکاری موثر آن شده است.
فهرست ۱۰ جنگنده برتر ۲۰۲۵
| رتبه | نام جنگنده | دلیل انتخاب در فهرست برترین ها |
| 1 | Su-57 (سوخو ۵۷) | با شتاب ترین جنگنده جهان |
| 2 | F-35 (لاکهید مارتین اف-۳۵) | توانمندترین جنگنده چندمنظوره |
| 3 | Chengdu J-20 (چنگدو جی-۲۰) | پنهان کار، چندمنظوره و سنگین بار |
| 4 | F-22 Raptor (اف-۲۲ رپتور) | پنهان کارترین و گران ترین جنگنده تاریخ |
| 5 | Boeing F-15EX Eagle II | سنگین ترین تسلیحات در میان جنگنده ها |
| 6 | F-16 Fighting Falcon | پرکاربردترین جنگنده جهان |
| 7 | Su-35 (سوخو ۳۵) | یکی از برترین ها در نبردهای نزدیک (داگ فایت) |
| 8 | Eurofighter Typhoon | چابک و توانمند در نقش های مختلف |
| 9 | F/A-18E/F Super Hornet | مقاوم، موثر و چندمنظوره |
| 10 | Dassault Rafale (داسو رافال) | چابک، مسلح و با فناوری پیشرفته؛ اما گران قیمت |
| دلیل انتخاب ۱۰ جنگنده برتر ۲۰۲۵ | |
| هواگرد | دلیل انتخاب در فهرست برترین ها |
| Su-57 | با شتاب ترین جنگنده جهان |
| F-35 | توانمندترین جنگنده چندمنظوره |
| چنگدو J-20 | پنهان کار، چندمنظوره و سنگین بار |
| اف-۲۲ رپتور | پنهان کارترین و گران ترین جنگنده تاریخ |
| وئینگ اف-۱۵ای اکس ایگل ۲ | سنگین ترین تسلیحات در میان جنگنده ها |
| جنرال داینامیکس اف-۱۶ | پرکاربردترین جنگنده جهان |
| سوخو-35 | یکی از برترین ها در نبردهای نزدیک (داگ فایت) |
| یوروفایتر تایفون | جنگنده ای چابک و توانمند در نقش های مختلف |
| بوئینگ اف/ای-۱۸ئی/اف سوپر هورنت | مقاوم، موثر و چندمنظوره |
| داسو رافال چابک | مسلح و با فناوری پیشرفته؛ اما گران قیمت |
| بوئینگ اف/ای-۱۸ئی/اف سوپر هورنت | موثر، چندمنظوره و مقاوم |
| داسو رافال | جنگنده ای با شتاب، به شدت مسلح و گران قیمت |
امتیازدهی
رتبه‌بندی جنگنده‌ها بر اساس ویژگی‌هایی مانند هزینه، پنهانکاری، شتاب، توان حمل تسلیحات، سرعت و میزان استفاده جهانی انجام شده است. برای هر یک از این ویژگی‌ها، جنگنده‌ها از ۱ تا ۱۰ امتیاز دریافت کرده‌اند (به جز هزینه که به طور معکوس محاسبه شده؛ یعنی هرچه هزینه کمتر باشد، امتیاز بیشتری به آن داده می‌شود).
سوخو -۵۷
| سوخو -۵۷ فلان | ||
| قیمت | ۵۰ میلیون دلار | امیتاز 10 |
| نسبت رانش به وزن: | ۱.۲۰ | امتیاز 9 |
| سطح مقطع راداری | ۰.۱ | امتیاز 7 |
| ظرفیت تسلیحات | ۲۲۰۰۰ پوند | امتیاز 8 |
| سرعت | ۲ ماخ | امتیاز 1 |
| خدمات | ۲۲ فروند | امتیاز 0 |
| مجموع امتیاز | 35 | |
رتبه‌بندی جنگنده سوخو سو-۵۷ به عنوان بهترین جنگنده جهان، قطعاً موضوعی بحث‌برانگیز خواهد بود، زیرا ایالات متحده برخی از پیشرفته‌ترین جنگنده‌های جهان، از جمله اف-۲۲ را در اختیار دارد.
با این حال، روس‌ها با سو-۵۷ واقعاً جنگنده‌ای قدرتمند طراحی کرده‌اند؛ این هواپیما از نظر چابکی، ظرفیت حمل تسلیحات و پنهانکاری در جایگاه بسیار بالایی قرار دارد. مهم‌تر از همه، روسیه موفق شده تمام این فناوری‌ها را در قالب یک جنگنده طراحی کند که به مراتب ارزان‌تر از دیگر جنگنده‌های پیشرفته است؛ به گونه‌ای که بولگارین میلیتری بهای هر فروند آن را تنها ۳۵ تا ۵۰ میلیون دلار برآورد کرده است.
ابرمانورپذیری سو-۵۷ از طریق نازل‌های رانش برداری سه‌بعدی آن تأمین می‌شود و نسبت رانش به وزن عالی آن باعث می‌شود که این جنگنده توانایی «چرخش لحظه‌ای» داشته باشد. هرچند پنهانکاری آن به ظرافت نمونه‌های غربی نیست، اما با بهره‌گیری از حسگرهای پیشرفته، عملکرد آیرودینامیکی عالی و ترکیب متنوع تسلیحات داخلی و خارجی، این کاستی را جبران می‌کند.
اف-35
| لاکهید مارتین اف-۳۵ لایتنینگ ۲ | ||
| قیمت | ۱۰۹ میلیون دلار | 5 امتیاز |
| شتاب | پنهانکار از تمام زوایا | 5 امتیاز |
| سطح مقطع راداری | (m2) 0.0015 | 9 امتیاز |
| تجهیزات | توان حمل ۱۸٬۰۰۰ پوند مهمات | 5 امتیاز |
| سرعت | ماخ ۱٫۶ | 0 امتیاز |
| محبوبیت | ۷۱۲ فروند در خدمت فعال | 4امتیاز |
| مجموعه امتیازها | 28 | |
هرچند اف-۳۵ موفق به کسب جایگاه اول در برابر رقیب روسی خود نشد، اما نباید از نظر دور داشت که این جنگنده از نظر میزان استفاده بسیار گسترده‌تر است. بیش از ۷۰۰ فروند از این جنگنده هم‌اکنون به طور فعال در خدمت نیروهای نظامی هستند و این مدل، ستون فقرات نیروی هوایی آمریکا را تشکیل می‌دهد.
اف-۳۵ پنهانکارتر از سوخو-۵۷ است و از تمام زوایا، نه فقط از روبرو، ویژگی رادارگریزی دارد؛ سطح مقطع راداری (RCS) آن معادل یک توپ گلف است. با این حال، سرعت آن به اندازه سو-۵۷ نیست و قابلیت پرواز مافوق صوت بدون پس‌سوز (سوپرکروز واقعی) را ندارد.
اف-۳۵ به دلیل هزینه بالای آن امتیازاتی را از دست داده است؛ چرا که قیمت برخی مدل‌های آن تقریباً دو برابر قیمت گزارش‌شده سو-۵۷ است. با این همه، به عنوان یک جنگنده چندمنظوره واقعی که در تقریباً هر سناریویی عملکردی عالی دارد، اف-۳۵ همچنان یکی از بهترین جنگنده‌های جهان در حال حاضر به شمار می‌رود.
جی-20
| چنگدو جی-۲۰ «اژدهای نیرومند» | ||
| قیمت | ۱۱۰ میلیون دلار | ۴ امتیاز |
| شتاب | نسبت رانش به وزن ۱٫۰۰ | ۴امتیاز |
| سطح مقطع راداری (RCS) | معادل ۰٫۰۵ | ۸ امتیاز |
| تجهیزات | ظرفیت حمل۲۴٬۰۰۰ پوند مهمات | ۹ امتیاز |
| سرعت | ماخ ۲ | ۱ امتیاز |
| محبوبیت | ۱۹۵ فروند در خدمت | ۰ امتیاز |
| مجموع امتیاز | ۲۶ | |
اژدهای نیرومند جی-۲۰ با سرعت وارد میدان می‌شود. این هواپیما نخستین جنگنده پنهانکار نسل پنجمی چین است و یکی از تنها چهار جنگنده پنهانکار واقعی جهان به شمار می‌رود. هرچند به وضوح از توانایی‌های چشمگیر اف-۲۲ و اف-۳۵ الهام گرفته، اما اکنون به عنوان یک جنگنده توانمند، جایگاه مستقل خود را یافته است.
جی-۲۰ با هدف اجرای عملیات‌های دوربرد طراحی شده است. سرعت آن به برخی از جنگنده‌های دیگر این فهرست نمی‌رسد، اما قابلیت دستیابی به سرعت ماخ ۲ و حفظ آن بدون استفاده از پس‌سوز را دارد، که به آن توانایی سوپرکروز واقعی می‌دهد.
اگرچه تصور می‌شود تاکنون فقط چند صد فروند از آن عملیاتی شده‌اند، مجله Military Watch گزارش داده که تولید این جنگنده با نرخی بیش از سه برابر هر جنگنده دوموتوره دیگر در حال انجام است؛ چیزی در حدود ۱۰۰ تا ۱۲۰ فروند در سال. این جنگنده به صادرات نمی‌رسد و تمامی آن‌ها مختص نیروی هوایی ارتش آزادی‌بخش خلق چین (PLAAF) هستند.
اف-15 ای اکس
| بوئینگ F-15EX ایگل ۲ | ||
| قیمت | ۹۷ میلیون دلار | ۶ امتیاز |
| شتاب | نسبت رانش به وزن ۰٫۹۳ | ۰امتیاز |
| سطح مقطع راداری پنهان کاری | فاقد قابلیت پنهان کاری | ۰امتیاز |
| تسلیحات | ظرفیت حمل۲۹٬۵۰۰ پوند مهمات | ۱۰امتیاز |
| سرعت | ماخ ۲٫۵ | ۸ امتیاز |
| محبوبیت | تنها ۸ فروند در خدمت | 0 امتیاز |
| مجموع امتیاز | ۲۴ | |
وقتی صحبت از ظرفیت حمل تسلیحات به میان می‌آید، هیچ جنگنده‌ای نمی‌تواند به پای اف-۱۵ ای اکس برسد. این هواپیما که به نوعی کامیون پرنده بمب‌ها و موشک‌ها لقب گرفته، قادر است نزدیک به ۳۰,۰۰۰ پوند تسلیحات را حمل کند و از این نظر، سنگین‌ترین جنگنده مسلح جهان محسوب می‌شود.
هرچند این جنگنده ویژگی پنهانکاری ندارد، اما واقعاً نیازی هم به آن ندارد. به جای نفوذ مخفیانه، با سرعت بی‌نظیر ماخ ۲٫۵ وارد میدان می‌شود، حمله می‌کند و با سرعتی بالا از منطقه خارج می‌شود.
این هواپیما می‌تواند در یک مأموریت، با استفاده از سیستم پیشرفته AMBER (سامانه پرتابگر پیشرفته بمب و موشک)، بیش از ۲۰ موشک هوا به هوا را با خود حمل کند؛ و به همین دلیل، همراهی ایده‌آلی برای جنگنده‌های پنهانکار گران‌قیمت‌تر محسوب می‌شود.
اف-۱۵ ای اکس در حال حاضر سریع‌ترین جنگنده عملیاتی نیروی هوایی آمریکا — و حتی جهان — به شمار می‌رود؛ و تنها میگ-۲۵ و میگ-۳۱ که تقریباً از رده خارج شده‌اند، سرعتی بالاتر دارند. تاکنون تنها هشت فروند از این جنگنده تحویل داده شده که اولین آن در ژوئن ۲۰۲۴ به خدمت وارد شد. به گزارش نشریه Janes، شماره بدنه‌های ۹، ۱۰ و ۱۱ نیز در آستانه تحویل هستند و انتظار می‌رود در سال‌های آینده، تعداد زیادی از آن‌ها به نیروی هوایی آمریکا بپیوندند.
اف-۲۲
| لاکهید مارتین F-22 رپتور | ||
| قیمت | ۱۴۳ میلیون دلار | ۱امتیاز |
| شتاب | نسبت رانش به وزن ۱٫۲۶ | ۱۰ امتیاز |
| سطح مقطع راداری (RCS) | معادل ۰٫۰۰۰۱ | ۱۰امتیاز |
| تجهیزات | ظرفیت حمل۱۲٬۰۰۰ پوند مهمات | ۰امتیاز |
| سرعت | ماخ ۲٫۲۵ | ۲امتیاز |
| محبوبیت | ۱۷۸ فروند در خدمت | ۰امتیاز |
| مجموع امتیاز | ۲۳ | |
ممکن است برخی خوانندگان با دیدن جایگاه پایین اف-۲۲ در این فهرست شگفت‌زده شوند، اما دلایل واضحی برای این موضوع وجود دارد. این جنگنده، که به عنوان یکی از شاهکارهای مهندسی شناخته می‌شود، چابک‌ترین و پنهانکارترین جنگنده جهان است، با سطح مقطع راداری (RCS) معادل یک تیله شیشه‌ای کوچک.
با وجود این، در حالی که اف-۲۲ توانایی برجسته‌ای در مخفی شدن از دید رادارها دارد، ظرفیت حمل تسلیحات آن نسبتاً پایین است که به طور مستقیم بر امتیاز کلی آن تاثیر گذاشته است. همچنین، اف-۲۲ به عنوان گران‌ترین جنگنده جهان شناخته می‌شود؛ قیمت رسمی هر فروند بیش از ۱۴۰ میلیون دلار است (اگرچه هزینه واقعی تولید هر فروند می‌تواند تا ۳۰۰ میلیون دلار باشد).
با این حال، اف-۲۲ همچنان به عنوان یکی از شگفت‌انگیزترین فناوری‌های دفاعی جهان شناخته می‌شود. این جنگنده، علاوه بر ویژگی‌های پنهانکاری پیشرفته، قابلیت پرواز مافوق صوت بدون پس‌سوز (سوپرکروز) تا سرعت ماخ ۱٫۸ را دارد و حداکثر سرعت آن ماخ ۲٫۲۵ است؛ که به آن این امکان را می‌دهد تا به سرعت وارد یا از درگیری‌ها خارج شود.
تولید این مدل به پایان رسیده و تنها ۱۷۸ فروند از آن ساخته شده است. با این حال، اف-۲۲ رپتور هنوز هم در سال ۲۰۲۵ یکی از مرگبارترین جنگنده‌ها در آسمان‌ها باقی می‌ماند.
اف-16
| جنرال داینامیکس F-16 فایتینگ فالکن | ||
| قیمت | ۸۰ میلیون دلار | ۱۰امتیاز |
| شتاب | نسبت رانش به وزن ۰٫۷۵ | ۰امتیاز |
| سطح مقطع راداری پنهان کاری | فاقد پنهان کاری | ۰امتیاز |
| تجهیزات | ظرفیت حمل۱۵٬۰۰۰ پوند مهمات | ۰امتیاز |
| سرعت | ماخ ۲ | ۱امتیاز |
| محبوبیت | ۲٬۰۸۴ فروند در خدمت فعال | ۱۰امتیاز |
| مجموع امتیاز | ۲۱ | |
جنگنده F-16 فایتینگ فالکن، بدون شک پراستفاده‌ترین جنگنده جهان در حال حاضر است. طبق گزارش سال ۲۰۲۵ «دایرکتوری نیروهای هوایی جهان»، در حال حاضر ۲٬۰۸۴ فروند از این جنگنده عملیاتی هستند؛ از جمله بیش از ۷۰۰ فروند در نیروی هوایی ایالات متحده و ناوگان‌های بزرگ در کشورهای مصر، اسرائیل، یونان و ترکیه.
گرچه “وایپر” (نام مستعار این جنگنده) تاریخچه‌ای به دهه ۱۹۷۰ دارد، اما به واسطه به‌روزرسانی‌های مداوم، همچنان کارآمد و قابل اعتماد باقی مانده است. این جنگنده چندمنظوره واقعی، به خوبی از پس نبردهای هوا به هوا برمی‌آید و در مأموریت‌های شناسایی نیز عملکرد موفقی دارد. همچنین تقریباً از تمامی تسلیحات موجود در زرادخانه آمریکا و ناتو پشتیبانی می‌کند.
جدیدترین نسخه آن، یعنی F-16 Block 70/72، سطح این جنگنده را به نسل چهار و نیم (4++) ارتقا داده است؛ با رادارهای جدید، رایانه‌های پیشرفته مأموریت، سامانه‌های ردیابی فروسرخ و دیگر به‌روزرسانی‌ها. این جنگنده ارزان‌ترین گزینه خرید در فهرست ماست و قابلیت‌های خود را در درگیری‌های متعدد ثابت کرده است؛ از عملیات طوفان صحرا گرفته تا نبردهای کنونی در اوکراین.
سوخو سو-۳۵
| سوخو سو-۳۵ | ||
| قیمت | ۸۵ میلیون دلار | ۷امتیاز |
| شتاب | نسبت رانش به وزن ۱٫۱۵ | ۸امتیاز |
| سطح مقطع رادار | فاقد پنهان کاری | ۰امتیاز |
| تجهیزات | ظرفیت حمل۱۷٬۶۳۲ پوند مهمات | ۲ امتیاز |
| سرعت | ماخ ۲٫۲۵ | ۲ امتیاز |
| محبوبیت | بیش از ۱۱۸ فروند در خدمت | ۰ امتیاز |
| مجموع امتیاز | ۱۹ امتیاز | |
سوخو سو-۳۵ گرچه ویژگی پنهانکاری ندارد، اما همچنان یکی از قدرتمندترین جنگنده‌های نسل چهارم جهان به شمار می‌رود. چابکی استثنائی آن ناشی از فناوری رانش برداری دوبعدی (two-plane thrust vectoring) است؛ فناوری‌ای که تنها در این جنگنده تولید انبوه به کار رفته است. در نبردهای هوایی نزدیک (داگ‌فایت)، سو-۳۵ رقیبی بسیار خطرناک محسوب می‌شود و قادر است از نظر مانور، بسیاری از جنگنده‌های غربی را پشت سر بگذارد. ترکیب این توانایی با حجم زیاد سوخت داخلی، برد رزمی طولانی و رادار قدرتمند PESA (آرایه غیرفعال اسکن‌شونده الکترونیکی)، آن را به جنگنده‌ای مناسب برای برتری هوایی و گشت‌زنی‌های بلندمدت تبدیل کرده است.
سو-۳۵ قادر است بیش از ۱۷,۰۰۰ پوند تسلیحات حمل کند و این در کنار سامانه‌های جنگ الکترونیک، حسگر جست‌وجو و ردگیری فروسرخ (IRST) و سرعت بالای آن تا ماخ ۲٫۲۵، آن را به نیرویی مؤثر در مأموریت‌های تهاجمی و تدافعی تبدیل می‌کند. با بیش از ۱۰۰ فروند عملیاتی و صادرات به کشورهایی مانند چین و مصر، سو-۳۵ در سال ۲۰۲۵ یکی از ستون‌های اصلی قدرت هوایی تاکتیکی روسیه به شمار می‌رود.
یوروفایتر تایفون
| یوروفایتر تایفون | ||
| قیمت | ۱۱۷ میلیون دلار | ۳ امتیاز |
| شتاب | نسبت رانش به وزن ۱٫۱۵ | ۶ امتیاز |
| سطح مقطع راداری | فاقد پنهان کاری | ۰ امتیاز |
| تسلیحات | ظرفیت حمل۲۰٬۰۰۰ پوند مهمات | ۶ امتیاز |
| سرعت | ماخ ۲ | ۱ امتیاز |
| محبوبیت | ۵۳۳ فروند در خدمت فعال | ۳ امتیاز |
| مجموع امتیاز | ۱۹ | |
یوروفایتر تایفون، به عنوان یکی از ستون‌های اصلی قدرت هوایی اروپا، ابتدا با هدف برتری هوایی طراحی شد، اما با گذشت زمان به یک جنگنده چندمنظوره واقعی تبدیل گردید. هرچند در هیچ‌یک از شاخص‌ها به عنوان بهترین شناخته نمی‌شود، اما به جای تمرکز مطلق بر یک حوزه و فدا کردن سایر قابلیت‌ها، در تمامی زمینه‌ها عملکردی قابل قبول و متوازن دارد.
این جنگنده در پایان قرن بیستم طراحی و ساخته شد و در طول سال‌ها به صورت پیوسته ارتقا یافته است. آخرین به‌روزرسانی آن تحت عنوان ترانشه ۵ (Tranche 5) شامل طراحی مجدد کابین خلبان با نمایشگرهای عریض، ارتباطات پیشرفته‌تر و توانایی همکاری با پهپادها است.
در سراسر محدوده عملکرد خود، تایفون چابکی فوق‌العاده‌ای دارد. اویونیک (سامانه‌های الکترونیکی پروازی) پیشرفته و حسگرهای مدرن آن به افزایش بقاپذیری‌اش در میدان نبرد کمک می‌کنند و این جنگنده حتی در حالت کاملاً مسلح نیز قادر به پرواز مافوق صوت بدون پس‌سوز (سوپرکروز) تا ماخ ۱٫۵ است.
F/A-18
| بوئینگ F/A-18E/F سوپر هورنت | ||
| قیمت | ۷۳ میلیون دلار | ۹ امتیاز |
| چابکی | نسبت رانش به وزن ۰٫۸۵ | ۰ امتیاز |
| سطح مقطع راداری | قابلیت پنهان کاری ندارد | ۰ امتیاز |
| تسلیحات | ظرفیت حمل ۱۷٬۷۵۰ پوند مهمات | ۳ امتیاز |
| سرعت | ماخ ۱٫۸ | ۰ امتیاز |
| محبوبیت | ۸۲۷ فروند در خدمت فعال | ۶ امتیاز |
| مجموع امتیاز | ۱۸ | |
F/A-18 ستون فقرات قدرت هوایی نیروی دریایی ایالات متحده است و از سال ۱۹۷۸ در نسخه‌های مختلف در حال خدمت می‌باشد. نسخه جدید آن، یعنی F/A-18E/F سوپر هورنت ساخت بوئینگ، نسخه‌ای به‌روز و سازگار با نیازهای قرن بیست و یکم است که دارای برد بیشتر، ظرفیت تسلیحاتی بالاتر و نیاز به ساعات نگهداری کمتری نسبت به مدل اصلی هورنت می‌باشد.
با قیمتی در حدود ۷۳ میلیون دلار، سوپر هورنت همچنان یکی از ۱۰ جنگنده گران‌قیمت دنیا به شمار می‌رود، اما نیمی از هزینه اف-۲۲ را دارد. ظرفیت حمل ۱۷,۷۵۰ پوند تسلیحات آن چشمگیر است و به گونه‌ای طراحی شده که با طیف گسترده‌ای از مهمات ایالات متحده و ناتو سازگار باشد.
اگرچه از نظر ظاهری سوپر هورنت شبیه مدلی بزرگ‌تر و تقویت‌شده از F/A-18C/D است، اما در واقع یک هواپیمای کاملاً جدید است که حدود ۸۰٪ از ساختار آن بازطراحی شده است. نشانه‌های E و F در نام آن به مدل تک‌سرنشینه یا دو سرنشینه بودن اشاره دارند، اما تمامی مدل‌ها دارای بال‌های تاشو هستند تا برای عملیات بر روی ناو هواپیمابر مناسب باشند.
داسو رافال
| مشخصات جنگنده داسو رافال (Dassault Rafale) | ||
| امتیاز۲ | 125 میلیون دلار | قیمت |
| امتیاز۷ | نسبت رانش به وزن ۱٫۱۰ | شتاب |
| امتیاز۰ | فاقد قابلیت پنهان کاری | سطح مقطع راداری |
| امتیاز۷ | ظرفیت حمل ۲۰٬۹۰۰ پوند مهمات | تسلیحات |
| امتیاز۰ | ماخ ۱٫۸ | سرعت |
| امتیاز۰ | ۲۹۹ فروند در خدمت فعال | محبوبیت |
| ۱۶ | مجموع امتیاز | |
جنگنده شاخص شرکت داسو، رافال (Rafale) است؛ واژه‌ای فرانسوی به معنای «تندباد» یا «وزش ناگهانی باد». این جنگنده با خطوط منحنی زیبا و دماغه تیز خود، نمادی از ظرافت و طراحی چشمگیر است، اما به همان اندازه که زیباست، مرگبار و کشنده نیز می‌باشد.
رافال برای بازتعریف مفهوم اومنی رول (Omnirole) طراحی شده است؛ مفهومی فراتر از چندمنظوره بودن، که به این معناست که جنگنده می‌تواند همه انواع مأموریت‌ها را به صورت هم‌زمان انجام دهد، نه اینکه صرفاً بین آن‌ها جابه‌جا شود. این جنگنده مجهز به اویونیک پیشرفته، تلفیق حسگرها و یکی از بهترین سامانه‌های جنگ الکترونیک جهان، یعنی SPECTRA است.
هرچند رافال را نمی‌توان مانند F-22 یک جنگنده کاملاً پنهانکار دانست، اما طراحی آن شامل ویژگی‌هایی برای کاهش سطح مقطع راداری (RCS) است. استاندارد جدید F4 از رادارها و حسگرهای به‌روزشده بهره می‌برد که امکان ردیابی جنگنده‌های پنهانکار از فاصله دور را فراهم می‌سازد و آن را به یکی از بهترین شکارچی‌های هوایی تبدیل کرده است.
جنگنده‌های برتری که در راه هستند
در حالی که در حال حاضر تنها تعداد اندکی از جنگنده‌های واقعی نسل پنجم در حال خدمت هستند، انتظار می‌رود که در سال‌های آینده چندین مدل دیگر نیز به صف بهترین جنگنده‌های جهان بپیوندند.
یکی از پروژه‌هایی که به خوبی در حال پیشرفت است، KF-21 بورامه (Boramae) ساخت شرکت KAI کره جنوبی است؛ نخستین جنگنده پیشرفته‌ای که به طور کامل در داخل این کشور طراحی و تولید شده است. تاکنون شش فروند نمونه اولیه از این جنگنده ساخته شده و اولین نمونه تولید انبوه وارد مرحله مونتاژ نهایی شده است. اطلاعات اولیه نشان می‌دهد که این جنگنده سرعت نهایی تا ماخ ۱٫۸ و ظرفیت حمل تسلیحات تا ۱۷,۰۰۰ پوند خواهد داشت. این هواپیما در نسل ۴.۵ طبقه‌بندی می‌شود؛ یعنی به اندازه برخی از بهترین جنگنده‌های جهان پیشرفته نیست، اما ویژگی‌های پنهانکاری بهتر و اویونیک پیشرفته‌تری دارد که آن را نسبت به جنگنده‌هایی مانند تایفون و رافال در جایگاه بالاتری قرار می‌دهد. انتظار می‌رود که در سال ۲۰۲۶ وارد خدمت شود.
ترکیه نیز در حال توسعه جنگنده TAI TF Kaan است، هرچند تاکنون تنها یک نمونه اولیه از آن ساخته شده است. از سوی دیگر، هند در پروژه جنگنده AMCA (هواپیمای رزمی متوسط پیشرفته) کمی عقب‌تر قرار دارد و هنوز هیچ نمونه اولیه‌ای از آن ساخته نشده است.
در روسیه، جنگنده سوخو Su-75 چک میت (Checkmate) برای نخستین بار در نمایشگاه MAKS 2021 و سپس در نمایشگاه هوایی دبی 2023 به نمایش درآمد. اما توسعه این پروژه پس از اعمال تحریم‌ها علیه روسیه با تأخیر مواجه شده است. در ابتدا قرار بود که این جنگنده در سال ۲۰۲۷ وارد خدمت شود، اما در حال حاضر اطلاعات چندانی از پیشرفت واقعی پروژه در دست نیست.
در پی این جنگنده‌های نسل پنج، موجی از هواپیماهای فوق پیشرفته در حال شکل‌گیری است که قرار است ناوگان نسل ششم را تشکیل دهند.
هیچ کدام از آن‌ها هنوز ساخته نشده‌اند، اما برخی از شرکت‌های سازنده امیدوارند اوایل دهه ۲۰۳۰ آن‌ها را معرفی کنند. با ورود این جنگنده‌ها، چشم‌انداز رقابت در دنیای جنگنده‌های برتر به شدت دگرگون خواهد شد.
